2017
Hester Jonkheer studeert aan Hanze Hogeschool.
Na een lange reis in het vliegtuig zet ik dan eindelijk voet op Afrikaanse bodem. Heerlijk. Ik neem meteen alles zo goed mogelijk in mij op. De mensen in kleurrijke kleding, de geuren, de warmte die als een vochtige deken over mij heen valt. Als Frank er maar is, denk ik nog als ik al mijn bagage heb verzameld en richting de uitgang van het vliegveld loop.
Dan heb ik geen tijd meer om te denken, want met mijn blanke gelaat, blonde haren en mijn felblauwe Work the World t-shirt trek ik alle blikken naar mij toe en komen alle taxichauffeurs op mij af. Gelukkig is daar Frank. Hij stelt zich voor en we rijden naar het hotel in Accra waar we die nacht door zullen brengen. Het is namelijk te ver om al naar Takoradi te rijden. Frank is erg makkelijk in omgang en vindt alles prima wat ik wil doen. Nadat ik mij in mijn hotelkamer wat heb opgefrist, weet ik meteen weer dat ik in Afrika ben. Frank is namelijk een half uur later dan afgesproken, maar zich van geen kwaad bewust. TIA, this is Africa!
De volgende dag rijden we met de bus langs de kust naar Takoradi. Het openbaar vervoer in Ghana is.. tja Ghanees. Helemaal volgepakt tussen de Ghanezen rijden we over hobbelige zandwegen richting Takoradi. En dan zijn we bij mijn thuis voor de komende 10 weken. Ik knipper nog een paar keer met mijn ogen, dit kan toch niet! Het meest fantastische Work the World huis staat voor mij en daar mag ik wonen.
Tijdens mijn rondleiding wordt het alleen maar mooier. Grote kamers, slaapkamers, een zwembad en een prachtige tuin. Alles is keurig onderhouden en ik vergeet even dat ik in Afrika ben. Dit huis zal de komende maanden een bron van rust worden na dagen hard werken en het zwembad zal absolute noodzaak worden op hete dagen. Ik ga mij hier wel vermaken.
Mijn naam is Hester, nu 23 jaar en ik heb mijn tweede stage voor de opleiding fysiotherapie gedaan in Ghana. Ghana was voor mij niet een hele moeilijke keus. Ik wist al vanaf dat ik begon met de opleiding dat ik een stage in Afrika wilde doen. Na mijn middelbareschooltijd ben ik een tijd in Zuid-Afrika geweest en sindsdien wil ik fysiotherapeut in Afrika worden. Daarom wilde ik ook graag een stage doen in Afrika om te kijken hoe fysiotherapie in een ontwikkelingsland is en of mijn droom nog steeds standhoudt na al die jaren.
Ik kwam via het internet bij Work the World terecht en het zag er allemaal goed geregeld en professioneel uit. De keus was toen tussen Ghana of Tanzania. Voor mij koos ik toen voor Ghana, omdat dit land onbekender is dan Tanzania en daar houd ik wel van. Geld was wel een klein probleem om op stage te kunnen gaan met Work the World. Gelukkig mocht ik bij mijn ouders een bedrag lenen, waardoor ik kon gaan. En het is het zeker waard geweest. Zowel bij de voorbereidingen als ter plekke heb ik mij altijd gezien en gehoord gevoeld door Work the World. Dit vond ik erg fijn. Alles, maar dan ook echt alles, mag je aangeven en problemen zijn er om opgelost te worden lijkt wel hun drijfveer.
Leven in het Work the World huis is een beetje als leven in een hotel. Er wordt ’s ochtends, ’s middags en ’s avonds voor je gekookt. Het huis wordt schoongemaakt en er staan altijd mensen voor je klaar. Maar tegelijk is het ook echt je huis. De studenten die er wonen worden je vrienden en de staff probeert echt om iedereen persoonlijk te leren kennen. Als we ’s middags thuiskwamen van ons werk dan gingen we eigenlijk eerst eten, dan zwemmen en dan chillen.
Deze routine werd afgewisseld met uitstapjes naar de plaatselijke markt of ’s avonds een drankje doen op het strand. En het meest fantastische in het Work the World huis waren de donderdagavonden. Dan wordt er groots uitgepakt op de beroemde barbecue avond.
Alles wordt buiten klaargezet en na een heerlijke maaltijd wordt er gedanst. En dat gaat op z’n Afrikaans. Iedereen van de staff doet mee en of je nu kan dansen of niet dat maakt allemaal niet uit. Het is één groot feest en werkt ook onder de studenten samenbindend. Ik kon na 10 weken de danspasjes wel dromen, maar ik vond het elke week weer fantastisch!
Natuurlijk was ik in Ghana voor mijn stage. Mijn stage duurde 10 weken en dat was best een lange periode in vergelijking tot de andere medische studenten. Maar juist die lange periode maakte dat het ziekenhuis en dan vooral de fysiotherapie afdeling mijn tweede thuis werd. In het Work the World huis veranderde elke week de samenstelling van inwoners en de fysiotherapie afdeling was al die tijd voor mij de stabiele factor.
De fysiotherapeuten die ik daar heb mogen leren kennen, werden mijn vrienden en leerden mij de Ghanese cultuur begrijpen. Zij zijn de echte helden die elke dag weer proberen het beste aan hun patiënten te geven met te weinig financiën, te weinig personeel en kapotte apparatuur. Als fysiotherapeut was het wel even wennen. Onderstaand voorbeeld beschrijft een typisch geval wat je in Nederland niet zou tegenkomen.
Er was een jongeman die in een auto-ongeluk terecht was gekomen. Hij had zijn bovenbeen gebroken en had ook een tijd in het ziekenhuis gelegen. In Nederland zouden we zo snel mogelijk met zo iemand gaan oefenen om de spierkracht en de mobiliteit van de gewrichten te behouden.
In Ghana gebeurde er niets in de tijd dat hij herstelde in het ziekenhuis. Toen hij bij ons kwam om te revalideren kon de knie niet meer gebogen worden door het vele op bed liggen. Drie keer per week komt hij nu naar de fysiotherapeut waarbij 5 kilo gewicht bovenop zijn enkel wordt gelegd, zodat de knie weer gaat buigen. Dit doet ondraaglijk veel pijn en had makkelijk voorkomen kunnen worden.
Dat is het meest frustrerende van het werken in een ontwikkelingsland. Je ziet dingen gebeuren waarvan je weet dat het niet nodig had hoeven zijn. En je kan niets doen. Maar het biedt zoveel mogelijkheden tot eigen ontwikkeling. In een setting waar het onderzoek en de behandeling anders gaan dan ik gewend ben van mijn docenten, dwingt het mij tot het maken van eigen keuzes en het onderbouwen van die keuzes. Daardoor voelde ik mij voor het eerst in mijn opleiding steeds minder student en meer een volwaardig fysiotherapeut.
Ik kreeg ook de mogelijkheid om kennis te maken met apparaten, zoals TENS, microgolven, ultrageluid en shortwave. In Nederland worden deze apparaten bijna niet meer ingezet, dus dit was voor mij een unieke kans om daarover te leren. Verder waren er veel patiënten na een beroerte die ik mocht begeleiden en ik mocht ook meelopen met de kinderfysiotherapeut.
Beide dingen had ik nog nooit in de praktijk gedaan en daar heb ik dus ook veel van geleerd. De samenwerking tussen mij en de fysiotherapeuten was ook weleens een uitdaging. Zo staat het woord ‘stress’ niet in hun woordenboek en was de stagebegeleiding ook wel anders. Als ik iets anders wilde zien of wat wilde leren dan moest ik daar actief mee bezig gaan.
Het allermooiste van mijn hele Ghana ervaring vond ik toch echt het contact met de Ghanezen zelf. Ze zijn zo makkelijk in het maken van contact en uiteindelijk maken zij Ghana tot wat het is. Zo ben ik met twee fysiotherapeuten op stap geweest in Takoradi. Wat een heerlijke avond was dat.
En ik ben een dag met alle fysiotherapeuten op stap geweest naar Nzulezu, een dorp op palen. Alleen al het feit dat je de enige blanke bent in het gezelschap, maakt de trip tot een unieke ervaring. En iedereen is zo vriendelijk en ze hebben niets om zich voor te schamen. Alles wordt gedeeld en in Ghana leef je echt in een gemeenschap. Daar kan ik nog wat van leren.
Elk weekend was het wel tijd voor een tripje. En er is genoeg te zien langs de Ghanese kust. Een hangbrug in de jungle, leren surfen, prachtige vakantiehutjes, zeeschildpadden spotten, cultuur snuiven in de oude slavenforten, alles is eigenlijk vlakbij. Omdat ik toch naar Ghana ging had ik mijn vlucht terug naar Nederland twee weken na het einde van mijn stage geboekt. Zo had ik de tijd om meer van het land te ontdekken. Backpacken in Ghana is prima te doen en heel goedkoop.
Eerst ben ik met een Ghanese vriendin en haar vriend en een studente uit Nederland naar de Wli falls gegaan. Dit was het meest fantastische plekje van Ghana en zeker de moeite waard. Vandaar heb ik met busjes en de boot Ghana bereist van oost naar west. Voor mij was dit het zien van het echte Ghana. Daar waar geen toeristen komen en de mensen ’s avonds zonder elektriciteit moeten leven. Ik heb mij geen moment onveilig gevoeld en iedereen is bereid te helpen.
Eén van mijn mooiste ervaringen waren mijn hardlooprondes door de stad. Ik ren best veel en ook best ver en in een stad in Afrika is dat een hele belevenis. Door mijn hobby mocht ik ’s ochtends de stad zien ontwaken, kwam ik in de afgelegen wijken en kon ik zwaaien naar kinderen die met hun grote zwarte ogen naar mij stonden te staren.
Ik zag de vrouwen de watermeloenen verdelen en met manden op hun hoofd naar hun eigen verkoopplaats lopen. Ik kon het stof van de stad overal voelen, de geuren ruiken en de mensen in hun kleurrijke kledij aanschouwen. En als ik dan terugkwam, bezweet en dorstig, dan nam ik een duik in het zwembad en voelde ik mij een gezegend mens dat ik daar mocht zijn.
Stage in het buitenland? Een ervaring om nooit te vergeten. Je wereld wordt een stukje groter. Jij kan iets geven, maar ook zoveel ontvangen. Zolang je ernaartoe gaat met een open blik en een lerende houding. Dit zal niemand je meer afnemen. Ik wilde er nog lang niet weg toen de laatste dag aanbrak en ik gun jou datzelfde gevoel van thuiskomen.
